فراتاب: اختلال افسردگی، بار اصلی بیماری‌های مرتبط با سلامت روان در سطح جهان است، بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان دچار افسردگی هستند. در سال‌های اخیر به ویژه بعد از همه‌گیری ویروس کرونا، شیوع این اختلال بیشتر شده است و نزدیک ۵۳.۲ میلیون نفر ناشی از کووید به اختلال افسردگی اساسی (MDD) مبتلا شدند. آمارها در ایران نشان می‌دهد که از سال 1396 اختلال افسردگی نزدیک به 23 درصد افزایش داشته است. هر چند که مطالعات دقیقی در ایران در سال‌های اخیر در خصوص شیوع‌شناسی افسردگی انجام نشده است، اما داده‌های غیررسمی شیوع افسردگی را 21 تا 25 درصد اعلام کرد‌ه‌اند و در شهر تهران 34 درصد گزارش شده است.
آیا افسردگی یک اختلال در کنش‌های اجتماعی فرد است؟
همه‌گیری کووید به وضوح نشان داد که از دست دادن ارتباطات می‌تواند یک پیش‌بینی کننده مهم در افسردگی باشد. اختلال افسردگی اغلب با مشکلات شدید و فراگیر در عملکردهای اجتماعی همراه است، مشکلاتی نظیر حفظ روابط سالم که در نهایت منجر به استرس اجتماعیبیشتر و انزوای آنها می‌شود. مطالعات بیانگر آن است که افسردگی منجر به ضعف در مهارت‌های اجتماعی مانند نقص در تشخیص عاطفی در روابط اجتماعی، خطاهای بدیع در تفسیر حالات روانی دیگران، بی‌لذتی اجتماعی، تنظیم هیجانی ناکارآمد، پذیرش کم‌خود و عدم انعطاف‌پذیری اجتماعی می‌شود. علاوه بر این منجر به نقایصی در شناخت اجتماعی متمرکز بر دیگری از جمله اختلال در تشخیص احساسات، کاهش همدلی، افزایش حساسیت به طرد اجتماعی و سوگیری و اسنادهای منفی در روابط می‌گردد. گفته می‌شود که عملکرد شناخت اجتماعی با شدت افسردگی رابطه معکوس دارد و بدتر آنکه این سوگیری‌های منفی حتی در زمان بهبود و بعد کاهش علایم افسردگی باقی می‌ماند.
افسرده‌ها نمی‌توانند دیگران را ببخشند
آنچه که باعث تخریب روابط در افراد افسرده می‌شود کاهش اعتماد آنها به دیگران و عدم بخشش آنهاست. فرد تمایل به مقایسه اجتماعی بیشتری نشان می‌دهد که خود منجر به انتظارهای غیرواقع بینانه در روابط می‌گردد، آنها ادراک تغییر یافته‌ای از خود و دیگران در مدیریت خشم، تصمیم گیری‌های اجتماعی، بی‌لذتی، رفتار اطمینان‌جویی و اجتناب اجتماعی دارند. این عوامل باعث افزایش استرس‌های بین‌فردی و حمایت‌های محدود اجتماعی و روابط با کیفیت پایین‌تر می‌شود و این خود باعث تداوم و تقویت چرخه کناره‌گیری اجتماعی و خلق افسرده می‌شود.
اختلال در عملکردهای اجتماعی در بیماران افسرده در شش ماه اول درمان به سرعت بهبود می‌یابد، اما بی‌توجهی به آن می‌تواند منجر به تدوام آن شود و در دراز مدت به طور قابل توجه پایدار است و نزدیک به ۳۰ درصد بیماران افسرده تا سالها از آن رنج می‌برند.
درک کامل نقص‌ها و پیامدهای اجتماعی تجربه شده توسط افراد افسرده می‌تواند منجر به راهبردهای موثرتری در درمان افسردگی در کنار سایر روش‌های درمان‌های پزشکی و روان‌شناختی شود. راهبردهای که انزوای اجتماعی افراد افسرده و ارتقای کیفیت روابط بین‌فردی آنها را هدف قرار دهد.
نویسنده: آسیه رضایی نیاسر - دکتری روانشناسی شناختی
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است
