فراتاب: با در دست گرفتن قدرت از سوی طالبان شاهد افزایش لجام گسیخته مهاجران افغانستانی که عمدتاٌ از مرزهای شرقی به سوی ایران روانه شده‌اند هستیم که به معضل بزرگی تبدیل شده تا جایی‌که پای این موضوع به انتخابات ریاست جمهوری نیز باز شده است.
با توجه به داده‌های ارائه شده توسط سازمان ملل‌متحد و سازمان مهاجرت، ایران یکی از کشورهایی است که بیشترین تعداد مهاجران افغانستانی را دریافت کرده است. طبق آمارهای اخیر، تعداد این مهاجران ناخوانده به بیش از 3 میلیون می‌رسد که بیشتر در استان‌های سیستان و بلوچستان، خراسان‌رضوی و تهران زندگی می‌کنند. به رغم وجود میزان زیادی از مهاجران غیرقانونی در ایران، تعداد قابل توجهی از این افراد دارای پناهندگی و اقامت قانونی هستند.
مهاجران افغانستانی به دلایل مختلف داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی برای فرار از جنگ‌های داخلی، خشکسالی و قحطی، خشونت و ناامنی، فقر و به دنبال کسب درآمد و فرصت‌های بهتر به ایران مهاجرت کرده‌اند اما محدودیت‌های قانونی و اجتماعی زیادی برای آن‌ها وجود داشته و بسیاری از آن‌ها با فقر و عدم‌دسترسی به خدمات پایه از جمله خدمات بهداشتی و آموزشی روبرو هستند.
سرازیر شدن مهاجران افغان از یک سو چالش‌های جدی برای دولت و سازمان‌های مربوطه و از سوی دیگر معضلات اجتماعی و فرهنگی زیادی در سطح جامعه ایجاد کرده است. تشدید شکاف میان جامعه میزبان و مهاجران موجب بروز موج گسترده افغان‌هراسی در کشور شده است. با توجه به نرخ بالای بیکاری در ایران حضور مهاجرانی که تعداد زیادی از مشاغل را به انحصار خود در آورده‌اند موجبات نارضایتی در سطح اجتماع گشته است؛ طبق آمارهای رسمی کارگران افغانستانی حدود ۱۰ درصد بازار کار و بیش از ۳۰ درصد بازار کار مربوط به کارهای ساختمانی را در دست دارند.
از سوی دیگر هزینه‌های زیادی برای مبارزه با اعتیاد و همین‌طور در عرصه آموزش و پرورش و بهداشت بر دوش کشور و نهادهای خیریه بار شده است. طبق آماری که در سال ۱۳۹۶ منتشر شده، بیش از ۵۰۰۰ زندانی از اتباع کشورهای خارجی در زندان‌های ایران به سر می‌برند. خشونت فزاینده در میان مهاجران افغان با قتل کارگردان سینما، داریوش مهرجویی بیشتر از قبل مورد توجه قرار گرفت.
همانطور که گفته شد حساسیت این موضوع و تبدیل آن به معضلی جدی در سطح جامعه موجب توجه بیشتر و ارائه برنامه و راهبرد برای جلوگیری از آن از سوی کاندیداهای ریاست‌جمهوری گشته است. در همین زمینه محمدباقر قالیباف در توییتی با اشاره به این موضوع بیان کرد «چاره‌جویی قاطعانه برای حل مسئله چند بعدی اتباع بیگانه غیرمجاز از دغدغه‌های مردم است. بر این موضوع اشراف کامل داشته و داریم و در دولت بعدی نگرانی‌های مردم را رفع خواهیم کرد.»
گزارش از سمیرا بهروز
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است
