فراتاب: جهان پُر است از مناقشات و جنگهای خانمان سوز. این جنگها هر چند سال یک بار در هر نقطه از جهان به وقوع میپیوندند. اروپا قاره سبز نیز هر چند سال یک بار شاهد جنگهایی بزرگی است. از جنگ جهانی اول و دوم که در یک صد سال اخیر روی داده تا جنگهایی با وسعت کمتر مانند جنگ مسلمانان بوسنیایی و صربها.
در عصر عادی سازی راوبط که کشورها تا جای ممکن خود را از جنگها بر حذر میدارند تا دچار بحران نشوند که میتوان بحران اقتصادی، بحران در روابط خارجی و داخلی را شامل شود. یک جنگ بزرگ دیگر اروپا را گرفتار کرده.
این جنگی که اروپا را دچار بحران کرده جنگی نیست به جز جنگ روسیه و اوکراین. که از 5 اسفند 1400(24 فوریه 2022)، تا زمان تنظیم این گزارش یعنی 8 خرداد 1403 ادامه داشته، این جنگ بالغ بر 825 روز است که ادامه داشته و از ظواهر امر پیداست که قصد اتمام نیز ندارد. در این گزارش قصد داریم به شش ماه آخر از جنگ پرداخته و دو طرف جنگ و حامیان آنها را مورد برسی قرار دهیم.
ایستگاه اول اوکراین
اوکراین برای صدها سال در دورهای مختلف حکومت در روسیه بخشی از این کشور بوده است. اوکراین بعد از فروپاشی اتحادیهجماهیرشوری به یک کشور مستقل تبدیل شد.
اوکراین در تاریخ یک آبان سال 1370(23 اوت 1991)، بعد از فروپاشی شوروی اعلام استقال کرد. میتوان کشور اوکراین را یک کشور تازه تاسیس که بیش از 30 سال قدمت دارد نام برد. اوکراین بعد از روسیه پهناور ترین کشور اروپا است. این کشور از شرق و شمال شرقی با روسیه هممرز است.
ایستگاه دوم روسیه
روسیه پهناور ترین کشور اروپا است. این کشور در تاریخ پُر فراز و نشیب خود حکومتهای مختلف با شیوه حکومت داری متفاوت را پشت سر گذاشته. در حال حاضر این کشور را با نام فدراسیون روسیه میشناسند. این کشور در تاریخ 5 دی 1370(26 دسامبر 1991) به 15 کشور تجزیه شد. روسیه از غرب با اوکراین دارای مرز مشترک است.
شروع نزاع روسیه و اوکراین
جنگ بین روسیه اوکراین با تهاجم مخفیانه روسیه به جمهوری خودمختار کریمه آغاز در فوریه سال 2014 آغاز شد. این درگیری در آوریل 2014 زمانی که روسها و نیروهای نیابتی محلی منطقه دونباس اوکراین را تصرف کردند، گسترش یافت. در بازه 7 ساله که بین 2014 تا سال 2021 بود حدود 14000 هزار نفر در شرق اوکراین کشته شدند.
در فوریه سال 2022 تهاجم اصلی روسیه به خاک اوکراین آغاز شد. روسها در اوایل جنگ دستاوردهای زیادی به دست آورند تا اینکه نیروهای اوکراین شروع به انجام ضد حملات خود علیه نیروهای روسیه کردند و توانستند آنها به میزان قابل توجهی به عقب برانند.
واکنشها به جنگ
با شروع حمله روسیه به اوکراین واکنش کشورهای مختلف به این درگیری از ساعات اولیه شروع شد و تقریبا تمام کشورها حمله روسیه به اوکراین را خلاف موازین بینالمللی و نقص حاکمیت اوکراین قلمداد کرده روسیه را محکوم کردند. پس از آغاز جنگ کشورهایی همچون ایالات متحده آمریکا، آلمان انگلستان، فرانسه و متحدان ناتو و چندین کشور دیگر از اوکراین حمایت کرده و کمکهای زیادی را در حوزههای نظامی و بشر دوستانه به اوکراین انجام دادند.
ایالات متحده و کشورهای اتحادیه اروپا در مجموع بیش از 100 میلیارد دلار به اوکراین کمک نظامی کرده اند، سایر کشورها تصمیم گرفته اند با اعمال تحریم ها علیه روسیه یا با رای خود در سازمان ملل مواضع خود را اعلام کنند. گفتنی است که کشور روسیه قبل از شروع جنگ با اوکراین 2754 تحریم فعال علیه خود داشته است اما بعد از جنگ 2827 تحریم جدید در رابطه با جنگ و در حمایت اوکراین علیه این کشور وضع شده است. در حال حاضر 5581 تحریم علیه روسیه توسط جامعه جهانی اعمال شده.
شش ماه آخر جنگ
ارتش اوکراین در شش ماه آخر جنگ با مشکلات زیادی مواجه شده، از جمله میتوان به کمبود نفر برای بسیج و شرکت در جنگ، مشکلات ناشی از زیر ساختهای انرژی به دلیل حمله روسیه به زیر ساختها از جمله نیروگاههای برق و همچنین به اتمام رسیدن مهمات و ادوات نظامی سنگین که کار دفاع و ضد حملهها را برای اوکراین راحت میکن.
در مقابل ارتش روسیه با آگاهی کامل از مشکلات اوکراین بخصوص در کمبود اوات نظامی سنگین و عدم توانایی در بسیج عمومی برای شرکت در جنگ توان نظامی خود را به کار گرفته و پیشرویهای زیادی را به انجام رسانده است تا جایی که روسها توانستهاند به نزیک خارکف دومین شهر بزرگ اوکراین بعد از کیف برسند.
آمریکا
تقریبا در هر جنگی که در صد سال اخیر در جریان بوده، آمریکا در صحنه جنگ حضور فعال داشته یا با کمکهای مالی و نظامی خود به یکی از طرفین یاری میرسانده است.
بسته کمکهای آمریکا به اوکراین در این جنگ 114 میلیارد دلار بوده که با تصویب گنگره آمریکا یک بسته جدید به ارزش 61 میلیارد دلار به تصویب رسید که در این بسته در آنچه که رئیس جمهور آمریکا و اوکراین میخواهد تا از پیشروی روسیه جلوگیری کند وجود دارد.
یورش اوکراین
از زمانی که اوکراین بسته حمایتی نظامی امریکا را تحویل گرفته است توانسته است منطقه نفوذ نظامی خود را تا عمق خاک روسیه افزایش دهد. این حملات با حمله به لوهانسک که در کنترل روسیه است آغاز شده است گفتنی است که در این حمله از بمبهای خوشهای استفاده شده است.همچنین گزارشهایی مبنی به حمله به خاک روسیه از جمله به منطقه کازان و سنپترزبورگ نیز بوده که دولت روسیه آنها را رد کرد. اما حمله به فرودگاه کریمه که باعث نابود شدن و آسیب جدی به چند فروند هواپیماهای سوخو بوده از چشم ماهوارهها دور نمانده است.
هیمارس (HIMARS)
پرتابگر هیمارس (HIMARS) یک راکت انداز چندگانه و سیستم موشکی تاکتیکی انعطاف پذیر و مقرون به صرفه است که برای پاسخگویی به خواستههای میدان جنگ مدرن طراحی شده است. این سامانه توسط شرکت آمریکایی لاکهید مارتین توسعه پیدا کرده و ساخته میشود. هیمارس بهعنوان یک پرتابگر چندمنظوره امروزه طیف وسیعی از تسلیحات را حمل میکند اما کاربرد اصلی این سامانه در بخش توپخانه و شلیک راکتهای هدایت شونده دقیق است.
در بستههای نظامی کمکی آمریکا به اوکراین راکت انداز چندگانه هیمارس وجود داشت که این راکت انداز بردی به اندازه 180 کیلیومتر بود. هدف از تحویل این راکت انداز دفاع اوکراین از خاک خود به منظور به عقب راندن ارتش روس بود. در بسته جدید آمریکا برد این راکت انداز ها به 360 کیلومتر رسیده است که اکنون جدا از بحث دفاع میتوان به خاک روسیه نیز نفوذ و به زیرساختهای مهم انرژی روسیه نیز آسیبهای جدید نیز وارد کرد. که در چند هفته اخیر شاهد افزایش حملات به زیرساختهای موجود در روسیه بودیم.
بر محور دوگانه
دبیرکل ناتو، ینس استولتنبرگ از کشورهایی که به اوکراین تجهیزات نظامی میدهند خواست تا محدودیت اعمال شده از طرف آنها که باعث میشود که اوکراین نتواند به خاک روسیه حمله کنند را بردارد و همچنین او افزود که نیروهای ائتلاف ناتو نباید در جنگ علیه روسیه حضور داشته باشند زیرا این منجر به درگیری مستقیم ناتو با روسیه میشود. اما به عقیده بسیاری از کارشناسان نظامی استفاده مداوم اوکراین از سلاحهای غربی و افزایش حمله به عمق خاک روسیه نه تنها موجب درگیری مستقیم ناتو با روسیه میشود بلکه میتواند آتش یک جنگ هستهای را نیز روشن کند که نه تنها گریبان اروپا و آمریکا را میگیرد بلکه میتواند تهدیدی جدی علیه تمام بشریت باشد.
گزارش از سید سالار رحیمی
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است